هر آنچه باید بهداشت دهان Ùˆ دندان بدانیم!! در پورتال جامع Ùرانیاز Ùراتر از نیاز هر ایرانی
مسواک زدن دوازده Ùایده دارد: از سنت‌های پیامبر (ص) است، دهان را پاکیزه می‌کند وسیله اÙزایش روشنایی چشم است
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
مجموعه دهان و دندان‌ها به عنوان دروازه ورود غذا و آغازگر روند هضم و جذب غذا نقش بسیاری در
آماده‌سازی نیازمندی‌های غذایی انسان به عهده دارند و بدون عملکرد درست این بخش از بدن و همکاری
و مشارکت آن، تامین نیاز‌های غذایی انسان ممکن نیست .
امام صادق (ع) می‌Ùرمایند: مسواک زدن دوازده Ùایده دارد: از سنت‌های پیامبر (ص) است، دهان را پاکیزه
می‌کند وسیله اÙزایش روشنایی چشم است، خدای مهربان را خشنود می‌کند، دندان‌ها را سÙید می‌کند،
لثه‌ها را Ù…ØÚ©Ù… می‌کند، اشتهاآور است، بلغم را از بین می‌برد، ØاÙظه را زیاد می‌کند، ثواب Øسنات را ده
چندان می‌کند، باعث شادمانی Ùرشتگان می‌شود، زردی دندان‌ها را زدوده Ùˆ از جرم Ùˆ پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند .
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
◠وظای٠دندان‌ها
دندان ها در سه عمل زیر نقش Øیاتی بر عهده دارند .
۱) جویدن
Û²) صØبت کردن
Û³) ØÙظ زیبایی صورت
◠انواع دندان
معمولا دندان ها را بر اساس وظیÙÙ‡ ای Ú©Ù‡ دارند در سه گروه قرار Ù…ÛŒ دهند .
الÙ) دندان‌های پیشین Ú©Ù‡ عمل بریدن غذا را برعهده داشته Ùˆ در زیبایی نقش موثری برعهده دارند .
ب) دندان‌های نیش که عمل پاره کردن غذا را انجام می‌دهند .
ج) دندان‌های آسیا که عمل له کردن و نرم کردن غذا را بر عهده دارند .
◠اهمیت دندان‌های شیری و دائمی
هرÙردی در طول زندگی دارای دو دسته دندان می‌باشد، شیری Ùˆ دائمی :
دندان‌های شیری از شش ماهگی تا دو Ùˆ نیم‌سالگی رشد می‌کنند Ùˆ از Û¶ تا Û±Û² سالگی به مرور می‌اÙتند Ùˆ به
جای آنها دندان‌های دایمی رویش می‌کنند که این دندان‌هاتا پایان عمر در دهان باقی می‌مانند .
◠بوی بد دهان و علل آن
تاثیر نامطلوبی Ú©Ù‡ بوی بد دهان در شخصیت یک Ùرد می‌گذارد با هیچ چیز قابل مقایسه نمی‌باشد. منشا بوی
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
دهان Ú©Ù‡ تØت هر شرایطی آزاردهنده است، عبارتند از :
Û±) بوی موادی Ú©Ù‡ اØتمالا در Ø·ÛŒ روز مصر٠کرده باشیم از قبیل سیر، پیاز، سیگار Ùˆ …
Û²) بوی نامطبوع ناشی از بهداشت دهان Ùˆ دندان ضعیÙ
Û³) بوی ناشی از Øلق Ùˆ لوزه‌ها Ùˆ سینوس‌های ÙÚ©ÛŒ Ú©Ù‡ در Ú©Ù„ به عنوان مجاورات دهان Ùˆ دندان از آنها یاد می‌شود .
Û´) بوی ناشی از بیماری‌های سیستمیک از قبیل آبسه ‌های ریه، دیابت، ناراØتی‌های گوارشی Ùˆ غیره .
در یک دید Ú©Ù„ÛŒ بوی دهان Øتما علتی دارد Ùˆ اینطور نیست Ú©Ù‡ بگوییم دهان Ùلانی بد بو است. دهان هر انسانی
با هر نژاد و ملیتی در شرایط سالم نباید بویی داشته باشد، اگر بویی مشاهده می‌شود صد در صد علتی دارد
که نمی‌تواند خارج از این چهار موردی که ذکر شد باشد .
◠پلاک میکروبی و پوسیدگی دندان
پس از خوردن غذا Ùˆ مواد قندی اگر تمیز کردن دندان‌ها صورت نگیرد روی Ø³Ø·ÙˆØ Ø¯Ù†Ø¯Ø§Ù†â€ŒÙ‡Ø§ یک لایه میکروبی
بی‌رنگ، بسیار چسبنده Ùˆ Øاوی خرده ‌های مواد غذایی، مواد قندی Ùˆ میکروب‌های داخل دهان تشکیل می‌شود
که به آن پلاک میکروبی می‌گویند .
پلاک میکروبی با آب به تنهایی پاک نمی‌شود بلکه با مسواک Ùˆ نخ دندان می‌توان آن را از Ø³Ø·ÙˆØ Ø¯Ù†Ø¯Ø§Ù† برداشت.
در صورتی که به طور مرتب مسواک نزنید، پلاک به مرور تبدیل به یک لایه سخت و قابل دیدن به نام جرم دندان می‌شود .
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
◠پوسیدگی دندان
دندان‌ها بیشتر در سه منطقه دچار پوسیدگی می‌شوند، زیرا در این مناطق پلاک میکروبی بیشتر تشکیل
شده و باعث پوسیدگی می‌شوند .
Û±) شیار‌های Ø³Ø·Ø Ø±ÙˆÛŒÛŒ دندان‌ها
Û²) Ø³Ø·ÙˆØ Ú©Ù†Ø§Ø±ÛŒ دندان‌ها (Ø³Ø·ÙˆØ Ø¨ÛŒÙ† دندانی )
Û³) ناØیه اتصال لثه به دندان
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
◠بهداشت دهان و دندان
خمیر دندان
در رعایت بهداشت دهان Ùˆ دندان، نوع خمیر دندان Øداقل نقش را دارد. واقعیت این است Ú©Ù‡ همه خمیردندان‌ها
شامل این مواد هستند: مواد شوینده، مواد ساینده، مواد Ú©Ù‌کننده، مواد خوشبوکننده، مواد Øاوی Ùلوراید Ùˆ یک
ماده‌پایه‌ای که ماده اصلی خمیر دندان را تشکیل می‌دهد .
همه خمیر دندان‌ها این مواد را دارند Ùˆ Ùرقی Ú©Ù‡ با هم دارند جزئی بوده Ùˆ بسته به نوع مواد خوشبوکننده Ùˆ یا
نوع بسته بندی خمیر دندان‌ها می‌باشد که این اختلا٠هم نقش چندانی در بهداشت دهان و دندان بازی نمی کند .
نوع مسواک
نوع مسواک بر خلا٠خمیر دندان، از اهمیت Ùوق‌العاد‌ه‌ای برخوردار است. چرا؟ چون نقش اساسی در بهداشت
دهان و دندان را دارد. شما بدون خمیر دندان می‌توانید به‌خوبی دندان‌ها را تمیز کنید اما اگر مسواک خوبی
نداشته باشید، این امر غیرممکن است. برای همین سعی می‌کنیم شرایط یک مسواک خوب را برایتان بگوییم .
یک مسواک خوب آن است Ú©Ù‡ بعد از اینکه مدتی استÙاده شد، پرزهای آن پخش Ùˆ پلا نشود. مسواک اگر خوب
باشد به جای اینکه در Ø·ÛŒ دو Ù‡Ùته Øالت خود را ازدست بدهد، سه تا چهار ماه بدون اینکه پرزهایش مشکلی
پیدا کند، کار می‌کند. چرا باید به پرزهای مسواک اهمیت بدهیم؟ زیرا تمیز کردن دندان‌ها وقتی میسر است که
پرز‌های مسواک Øالت ارتجاعی خود را از دست نداده باشد. خاصیت ارتجاعی پرز‌های مسواک به این Øالت
Ú¯Ùته می‌شود Ú©Ù‡ وقتی پرز مسواک راخم کردید
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
انتخاب نوع مسواک
ـ مسواک باید رشته‌های نایلونی داشته باشد .
ـ رشته‌های مسواک باید نرم یا متوسط باشد .
Ù€ اندازه سر مسواک باید متناسب با دهان Ùرد باشد Ùˆ همچنین لازم است مسواک کودکان کوچکتر از بزرگسالان باشد .
مسواک برقی
مسواک‌ها با Ø·Ø±Ø â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ گوناگون در دسترس هستند. استÙاده از مسواک‌های برقی به جای مسواک دستی
امروزه موردتوجه قرار گرÙته است. طرØ‌های جدید مسواک‌های برقی امکان برداشت آسان تر پلاک را
داده است. اگر چه به طور کلی مسواک‌های برقی نسبت به مسواک‌های دستی برتری ندارند، ولی در برخی
اÙراد مانند بیماران ناتوان Ùˆ بیماران بستری در بیمارستان، اÙرادی Ú©Ù‡ از وسایل ارتودنسی ثابت استÙاده
می‌نمایند Ùˆ برای ترغیب کردن بچه‌ها به مسواک زدن Ù…Ùید می‌باشند .
نخ دندان
نخ دندان می‌تواند موم دار یا بدون موم باشد. در Øال Øاضر استÙاده از نخ دندان بدون موم رایج‌تر است
زیرا Ú¯Ùته می‌شود الیا٠این نوع نخ دندان در Øین کار از هم باز شده Ùˆ باعث برداشت پلاک Ùˆ مواد زائد
بیشتری می‌شود. بدین ترتیب Ùضا‌های بین دندانی را تمیزتر می‌نماید .
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
◠عوامل موثر در آسیب‌پذیری دندان
الÙ) Ø´Ú©Ù„ ظاهری دندان: دندان‌هایی Ú©Ù‡ دارای شیار‌ها Ùˆ Ùرو رÙتگی‌هایی در Ø³Ø·Ø Ø¬ÙˆÙ†Ø¯Ù‡ می‌باشد Ú©Ù‡
Ù…ØÙ„ مناسبی برای جذب Ùˆ نگهداری میکروب‌ها Ùˆ مواد غذایی است، Øتی با مسواک زدن نیز به‌طور کامل
تمیز نمی‌شوند و مستعد پوسیدگی هستند .
ب) زمان آهکی شدن: در زمان آهکی Ùˆ ساخته شدن دندان‌ها عوامل مختلÙÛŒ می‌تواند باعث ایجاد نقص
ساختمانی هم در مینا Ùˆ هم در عاج دندان شود Ú©Ù‡ این باÙت‌ها تا Øدی مقاومت Ú©Ù…ÛŒ نسبت به عوامل
پوسیدگی زا دارند .
ج) زمان رویش Ùˆ نوع رویش: دندان‌های دائمی در پنج Ùˆ نیم تا Ù‡Ùت سالگی رویش می‌یابد Ùˆ اکثر والدین
آنها را شیری به Øساب آورده Ùˆ مراقبت کمتری از آن به عمل می‌آورند، یک تا یک Ùˆ نیم سال نیز طول
می‌کشد تا در تماس با دندان مقابل قرار گیرد. در این مدت به علت Ùقدان Ùعالیت عمل جویدن توسط
این دندان و عدم وجود مهارت لازم در کودک برای تمیز کردن آن، درشرایط مستعدکنند‌ه‌ای برای پوسیدگی
ایجاد می‌شود .
د) تکامل پس از رویش: از آنجایی Ú©Ù‡ در یک دوره Û±Û¸ تا Û²Û´ ماهه این دندان‌ها در Ù…Øیط دهان به بلوغ Ùˆ
تکامل می‌رسند، اØتمال پوسیدگی دندان در این مدت بسیار است .
هـ) عدم رعایت بهداشت دهان و دندان توسط والدین :
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
◠روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان :
Û±) کنترل پلاک با رعایت بهداشت دهان Ùˆ دندان Ùˆ استÙاده صØÛŒØ Ø§Ø² مسواک Ùˆ نخ دندان
Û²) دریاÙت Ùلوراید کاÙÛŒ
۳) سیلانت‌تراپی (شیار پوش )
۴) تغذیه مناسب
۵) کاهش میزان مصر٠مواد قندی
Û¶) کاهش تعداد دÙعات مصر٠مواد قندی
Û·) استÙاده از مواد قندی به همراه وعده ‌های اصلی غذا
Û¸) مصر٠شیر، لبنیات Ùˆ مواد غذایی Øاوی Ùلوراید (چای -ماهی )
Û¹) استÙاده از میوه‌ها Ùˆ سبزی‌های تازه مثل سیب، هویج Ùˆ کاهو
هر آنچه باید بهداشت دهان و دندان بدانیم!!
◠نقش Ùلوراید در پیشگیری از پوسیدگی :
Û±) اضاÙÙ‡ نمودن Ùلوراید به آب آشامیدنی .
Û²) زمانی Ú©Ù‡ دسترسی به آب‌های آشامیدنی Øاوی Ùلوراید نباشد می‌توان از قرص ‌های Øاوی Ùلوراید استÙاده نمود .
Û³) استÙاده از Ùلوراید به صورت موضعی .
Û´) Ùلوراید تراپی به صورت موضعی باید از دو Ùˆ نیم تا سه سالگی با دندانهای شیری شروع شود .
Ûµ) دهان‌شویه‌های Øاوی Ùلوراید: گزارش‌های Ùراوانی در مورد تاثیر دهان‌شویه‌های Øاوی Ùلوراید وجود دارد؛
گزارش نموده‌اند Ú©Ù‡ بر اثر استÙاده از دهان‌شویه‌های Øاوی Ùلوراید میزان میکروب‌های موجود روی مینا به‌
طور چشمگیری کاهش می‌یابد .
Û¶) Ùلوراید در شیر: استÙاده از شیر‌های Øاوی Ùلوراید نیز نتایج مطلوبی در کاهش پوسیدگی به دنبال دارد .
â— Ùیشور سیلانت ( مواد مسدود کننده شیار‌ها )
گزارش‌هایی درباره استÙاده از مواد مسدودکننده شیارها منتشر شده Ú©Ù‡ موجب گردیده است، علاقه زیادی
به استÙاده از این مواد به وجود آید. بعضی شواهد نشان می‌دهد Ú©Ù‡ اگر مواد مربوطه به طور صØÛŒØ Ùˆ
شیار‌ها دقیقا و بدون هیچ‌گونه نشت مسدود گردند، میزان پوسیدگی شیار‌ها تا یکی دو سال بعد کاهش می‌یابد .
- |
- ۵۹ بازديد
- ادامه مطلب
- ۰ نظر